Być może byłeś blisko z Bogiem. Czułeś Go. Przeżywałeś z nim różne rzeczy. I nagle wszystko się skończyło. Nie czujesz już Boga. Masz wrażenie, że jest daleko. Możliwe, że uraczył cię On tym, co Święty Jan od krzyża w swojej książca pt. „Noc ciemna” nazywa nocą ciemną zmysłów i co jest tematem dzisiejszej notki.
Ciemna noc zmysłów zaczyna się zwykle niedługo po rozpoczęciu przygody z Bogiem. Jest trudną próbą, przez którą przechodzą wszyscy dążący do doskonałości. Polega ona na tym, że „Bóg pozbawia człowieka delikatnego i słodkiego pokarmu dzieci, a każe mu pożywać chleb ze skórką i smakować w pokarmie mocnych” [1.12.1].
Człowiek, który jest pod wpływem tej ciemnej nocy, ma wrażenie, że nie służy Bogu. Ma też wrażenie, że zgubił się na swojej drodze. Bóg pozbawia człowieka wszystkich pociech z nieba i ziemi, a raczy go oschłościami, trudnościami, pokusami i innymi udręczeniami. Człowiek traci ochotę do wszelkiego czynu.
„Gdy im już jaśniej, jak sądzą, przyświeca światło łask Bożych, wtedy właśnie Bóg gasi światło, zamyka bramy i źródła owej słodkiej wody duchowej, której kosztowali tak często i tak długo, jak chcieli” – pisze św. Jan od krzyża w pierwszej księdze, w rozdziale 8.3.
Podczas tej ciemnej nocy człowiek wyzwala się od wielu wad (z pychy, łakomstwa duchowego, nieczystości, gniewu, zazdrości i lenistwa) oraz zaprawia się w cnotach. wg św. Jana dwiema największymi korzyściami płynącymi z tego doświadczenia jest poznanie swojej własnej nędzy oraz poznanie wielkości i majestatu Boga. Ponad to w późniejszych etapach doznaje człowiek smaku i rozkoszy duchowej.
Rodzi się tu w człowieku cześć i uszanowanie dla Boga, które zawsze powinno się mieć, a o którym zapomina się w chwilach pomyślności. Wzrasta pokora. Człowiek staje się opanowany i wstrzemięźliwy. Ponadto nabiera cnót cierpliwości, długomyślności i męstwa.
„Wśród tych oschłości i przykrości, gdy dusza najmniej się tego spodziewa, udziela jej Bóg nieraz słodyczy duchowej, czystej miłości oraz duchowego poznania, bardzo czasem delikatnego” [1.13.10]
Jak rozpoznać, czy mamy do czynienia z ciemną nocą zmysłów? Otóż są trzy główne znaki rozpoznawcze.
Po pierwsze, człowiek tak samo, jak nie znajduje upodobania i pociechy w rzeczach Bożych, tak samo nie znajduje ich w rzeczach stworzonych.
Po drugie, człowiek ciągle myśli o Bogu i boi się jednocześnie, że nie służy Mu należycie.
Po trzecie, człowiek nie może już rozmyślać przy użyciu wyobraźni.
Czas trwania ciemnej nocy jest uzależniony od niedoskonałości, z jakich ma się człowiek oczyścić oraz od stopnia miłości, do jakiego Bóg chce go podnieść.
Czasami z ciemną nocą wiążą się dodatkowe udręki. Człowiek przechodzi je zazwyczaj wtedy, gdy Bóg chce później przeprowadzić go również przez ciemną noc ducha (o której tutaj nie piszę).
Niektórym więc dany jest duch nieczystości, który dotyka zmysły gwałtownymi obrzydliwymi pokusami; nęka wstrętnymi obrazami i bardzo żywymi myślami. Są one czasem gorsze niż śmierć.
Inni dostają ducha bluźnierczego, który podpowiada człowiekowi bluźniercze myśli na Boga. Myśli te są wstrętne, a człowiekowi się wydaje, że to on sam tak myśli. Jest to bardzo ciężka męczarnia.
Kiedy indziej przychodzi na człowieka duch przewrotności, który zaciemnia zmysły i zaćmiewa umysł.
I na koniec cytat.
„Należy zwrócić uwagę, że duszę, która zdecydowała się służyć Bogu całkowicie, karmi On i umacnia w duchu, oraz obdarza pieszczotami na sposób czułej matki. Matka bowiem, tuląc do piersi maleńkie dziecię, ogrzewa je swym ciepłem, karmi mlekiem – lekkim i słodkim pokarmem. Pieści je również i nosi na swych rękach. Gdy jednak dziecię dorasta, umniejsza matka pieszczoty, ukrywa swoją czułą miłość, a słodki pokarm zaprawia goryczą. Nie nosi go na rękach, lecz każe mu stąpać własnymi nóżkami, aby powoli wyzbyło się słabości i zabierało do rzeczy większych i istotniejszych.” [1.1.2]
Sebeq 2011-09-30
To chyba wpis dla mnie 🙂 Dzięki! Musze sięgnąć po ta książkę.
Darek 2011-10-03
Fajny wpis – podoba mi się. Przydałby się może jeszcze jakiś przykład z życia (najlepiej własnego) jak taka noc wygląda i (co ważniejsze) jak wygląda świt po takiej nocy
